Ortaokul Öğretmenlerinde Mesleki Tatminin Öğretmen Liderliği Üzerine Etkisi
Anahtar Kelimeler:
Mesleki Tatmin, Öğretmen Liderliği, Eğitim Yönetimi, Ortaokul ÖğretmenleriÖzet
Bu araştırma, Ankara'daki ortaokul öğretmenlerinin mesleki tatmin düzeylerinin öğretmen liderliği üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Betimsel ve ilişkisel tarama modeli kullanılarak yapılan çalışmada, 246 öğretmenin mesleki tatmin düzeyleri ve liderlik davranışları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Veriler, Öğretmen Mesleki Tatmin Ölçeği ve Öğretmen Liderliği Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular, öğretmenlerin mesleki tatmin düzeylerinin genel olarak orta düzeyde olduğunu göstermektedir (ortalama puan 95.45). Mesleki tatmin ile öğretmen liderliği arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=0.56, p<0.001). Regresyon analizi, mesleki tatmindeki her bir birimlik artışın, öğretmen liderliği puanında 0.45 birimlik artışa yol açtığını göstermektedir (B=0.45, p<0.001). Mesleki tatminin alt boyutları incelendiğinde, yönetimsel özelliklerin öğretmen liderliği üzerindeki etkisinin daha yüksek olduğu görülmüştür (B=0.28, p<0.001). Bu bulgu, öğretmenlerin yönetimsel süreçlere daha fazla katılımının liderlik davranışlarını olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Sonuç olarak, öğretmenlerin mesleki tatmin düzeylerinin öğretmen liderliği üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Mesleki tatmindeki artış, öğretmenlerin liderlik davranışlarını güçlendirerek eğitim süreçlerinde daha etkili bir rol almalarına katkı sağlamaktadır.
Referanslar
Aksoy, H. H. (2021). Öğretmen Liderliği Ölçeği Geliştirilmesi ve Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 46(2), 88-105.
Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1994). Improving organizational effectiveness through transformational leadership. Sage.
Blase, J., & Blase, J. (1999). Principal's instructional leadership and teacher development: Teachers' perspectives. Educational Administration Quarterly, 35(3), 349-378.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge.
Day, C. (2000). Effective leadership and reflective practice. Reflective Practice, 1(1), 113-127.
Day, C., & Leithwood, K. (2007). Successful principal leadership in times of change: An international perspective. Springer Science & Business Media.
Dinham, S., & Scott, C. (1998). A three domain model of teacher and school executive satisfaction. Journal of Educational Administration, 36(4), 362-378.
Fullan, M. (2001). Leading in a culture of change. Jossey-Bass.
Guskey, T. R. (2002). Professional development and teacher change. Teachers and Teaching, 8(3), 381-391.
Hakanen, J. J., Bakker, A. B., & Schaufeli, W. B. (2006). Burnout and work engagement among teachers. Journal of School Psychology, 43(6), 495-513.
Hallinger, P., & Heck, R. H. (1998). Exploring the principal's contribution to school effectiveness: 1980-1995. School Effectiveness and School Improvement, 9(2), 157-191.
Harris, A. (2003). Teacher leadership as distributed leadership: Heresy, fantasy or possibility?. School Leadership & Management, 23(3), 313-324.
Harris, A., & Lambert, L. (2003). Building leadership capacity for school improvement. McGraw-Hill Education.
Harris, A., & Muijs, D. (2005). Improving schools through teacher leadership. McGraw-Hill Education.
Ingersoll, R. M. (2001). Teacher turnover and teacher shortages: An organizational analysis. American Educational Research Journal, 38(3), 499-534.
Judge, T. A., Thoresen, C. J., Bono, J. E., & Patton, G. K. (2001). The job satisfaction–job performance relationship: A qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin, 127(3), 376-407.
Katzenmeyer, M., & Moller, G. (2009). Awakening the sleeping giant: Helping teachers develop as leaders. Corwin Press.
Klassen, R. M., & Chiu, M. M. (2010). Effects on teachers’ self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741-756.
Leithwood, K., & Jantzi, D. (2000). The effects of transformational leadership on organizational conditions and student engagement with school. Journal of Educational Administration, 38(2), 112-129.
Leithwood, K., Jantzi, D., & Steinbach, R. (1999). Changing leadership for changing times. McGraw-Hill Education.
Lieberman, A., & Miller, L. (2004). Teacher leadership. Jossey-Bass.
Northouse, P. G. (2018). Leadership: Theory and practice. Sage Publications.
Peterson, K. D., & Deal, T. E. (1998). How leaders influence the culture of schools. Educational Leadership, 56(1), 28-30.
Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2011). Teacher job satisfaction and motivation to leave the teaching profession: Relations with school context, feeling of belonging, and emotional exhaustion. Teaching and Teacher Education, 27(6), 1029-1038.
Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences. Sage Publications.
Spillane, J. P., Halverson, R., & Diamond, J. B. (2001). Investigating school leadership practice: A distributed perspective. Educational Researcher, 30(3), 23-28.
Şener, B., & Çoban, B. (2020). Öğretmen Mesleki Tatmin Ölçeği Geliştirilmesi ve Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Eğitim Yönetimi Dergisi, 26(1), 45-67.
York-Barr, J., & Duke, K. (2004). What do we know about teacher leadership? Findings from two decades of scholarship. Review of Educational Research, 74(3), 255-316.
Yukl, G. (2013). Leadership in organizations. Pearson Education.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 SOSYAL GELİŞİM DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
