Okul Yöneticilerinin Kişilik Özelliklerinin İşe Adanmışlık Üzerine Etkisi
Anahtar Kelimeler:
Eğitim Yönetimi, Kişilik Özellikleri, İşe Adanmışlık, Okul YöneticisiÖzet
Bu araştırma; okul yöneticilerinin kişilik özelliklerinin işe adanmışlık düzeyleri üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Amaç doğrultusunda hazırlanan kişisel bilgi formu, Beş Faktör Kişilik Özellikleri Envanteri, İşe Adanmışlık Ölçeğinden oluşan veri toplama aracı; 2022-2023 eğitim öğretim yılında Batman ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 168 yöneticiye uygulanmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında SPSS 22.0 istatistik programı aracılığı ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde frekans yüzde, standart sapma, ortalama istatistiklerinin yanında, korelasyon ve regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin yüksek düzeyde işe adanmışlık düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir. Okul yöneticilerinin orta düzeyde duygusal dengelilik ve yüksek düzeyde dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk ve deneyime açıklık kişilik özelliklerine sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Okul yöneticilerinin duygusal dengelilik kişilik özelliği ile işe adanmışlık arasında ilişki olmadığı, diğer kişilik boyutları ile işe adanmışlık arasında anlamlı ilişkilerin olduğu görülmüştür. Dışa dönüklük ile işe adanmışlık arasında negatif yönlü, uyumluluk ve sorumluluk ile işe adanmışlık arasındaki ilişkilerin ise pozitif yönlü olduğu görülmüştür.
Referanslar
Barrick, M. R. & Mount, M. K. (1991). The big five personality dimentions and job performance: A meta-analysis. Personnel Psychology, 44(1), 1-26.
Barrick, M. R., Michael and Judge, A. T. (2001). Personality and performance at the beginning of the new millenium: What do we know and where do we go next? International Journal of Selection and Assessment, 9(1/2), 9-30.
Eroğluer, K. ve Kahraman, Ç. A. (2019). Çalışanların kişilik özelliklerinin işe cezbolma algıları üzerine etkisi: bir firma uygulaması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 5(1), 21-33.
Forrester, W. R. & Armen, T. (2010). Effects of personality on attitudes toward academic group work. American Journal of Business Education, 3(3), 39-46.
Gençtanırım-Kurt, D., ve E. Çetinkaya-Yıldız (2017). Kişilik kuramları gerçek yaşamdan kişilik analizleri örnekleriyle. Pegem Akademi. ISBN 978-605-241-035-6. Ankara.
Goldberg, L.R. (1992) The development of markers for the big-five factor structure. Psychological Assessment, (4), 26-42. doi: 10.1037/1040-3590.4.1.26
Greenberg, J. (1999). Managing behavior in organizations. (2. Basım). Prentice Hall New Jersey. ABD.
Güney, S. (2015). Davranış Bilimleri. 9. Baskı. Nobel. Ankara.
Kahn, W. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
Macey, W. H. and Schneider, B. (2008). The meaning of employee engagement. Industrial and Organizational Psychology, 1(1), 3-30.
Özkalp, P. E. ve Meydan, P. B. (2015). Schaufeli ve Bakker tarafindan geliştirilmiş olan işe angaje olma ölçeğinin Türkçe’de güvenilirlik ve geçerliliğinin analizi. ISGUC The Journal Of Industrial Relations And Human Resources, 17 (3), 1-19 .
Robbins, S. P. ve T. A. Judge. (2012). Örgütsel davranış (14. Basımdan Çeviri),. Ed.İnci. Erdem, Nobel Yayıncılık.
Schaufeli, W. B., Bakker, A. B., & Salanova, M. (2006). The measurement of work engagement with a short questionnaire: A cross-national study. Educational and psychological measurement, 66(4), 701–716.
Schaufeli, W., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V. & Bakker, A. (2002). The Measurement of Engagement and Burnout: A Two Sample Confirmatory Factor Analytic Approach. Journal of Happiness Studies, (3), 71-92.
Shirom, A. (2010). Feeling energetic at work: on vigor’s antecedents, work engagement, a handbook of essential theory and research. New York: Psychology Press
Somer, O., Korkmaz, M. ve Tatar, A. (2002). Beş faktör kişilik envanterinin geliştirilmesi-ı: ölçek ve alt ölçeklerin oluşturulması. Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), 21-36.
Tatar, A. (2017). Büyük beş-50 kişilik testinin Türkçe’ye çevirisi ve beş faktör kişilik envanteri kısa formu ile karşılaştırılması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(1), 51-61. doi: 10.5455/apd.220580
Topcu, M. K. (2015). Çalışanların kişilik özelliklerinin örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sözleşme algısının rolü. (Doktora Tezi). Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 SOSYAL GELİŞİM DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
