Okul Yöneticilerinde İş Stresinin İşe Yabancılaşma Üzerine Etkisi
Anahtar Kelimeler:
Eğitim Yönetimi, İş Stresi, İşe Yabancılaşma, Okul YöneticisiÖzet
Bu araştırma; okul yöneticilerinin yaşadıkları iş stresinin işe yabancılaşmaları üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Amaç doğrultusunda hazırlanan kişisel bilgi formu, iş stresi ölçeği ve işe yabancılaşma ölçeğinden oluşan veri toplama aracı; 2022-2023 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Bağcılar ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 208 yöneticiye uygulanmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında SPSS 22.0 istatistik programı aracılığı ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde frekans yüzde, standart sapma, ortalama istatistiklerinin yanında, korelasyon ve regresyon analizlerinden, t-testi ve tek yönlü anova testlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin düşük düzeyde iş stresi ve işe yabancılaşma yaşadıkları, iki değişken arasında pozitif düzeyde ilişkilerin olduğu, okul yöneticilerinin iş streslerinin artmasının yabancılaşma düzeylerini etkileyerek %27.8 düzeyinde artmasına neden olduğu saptanmıştır. Araştırmada ayrıca okul yöneticilerinin cinsiyetlerine göre iş stresi ve işe yabancılaşma düzeylerinin farklılık göstermediği yaşlarına ve eğitim düzeylerine göre farklılıkların olduğu yüksek yaştaki ve lisansüstü eğitim düzeyindeki yöneticilerin iş stresleri ve işe yabancılaşma düzeylerinin daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Asaloei, S. I., Wolomasi, A. K., and Werang, B. R. (2020). Work-related stress and performance among primary school teachers.International Journal of Evaluation and Research in Education, 9(2), 352-358.
Aydın, İ. (2016). İş yaşamında stres. Ankara: Pegem.
Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2018). Stres ve başaçıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Banai, M., Reisel, W.D., and Probst, T. (2004). A managerial and personal control model: predictions of work alienation and organizational commitment in hungary. Journal of International Management, 10, 375-392.
Bemana, S., Moradi, H., Ghasemi, M., Taghavi, S. M., and Ghayoor, A. H. (2013). The relationship among job stress and job satisfaction in municipality personnel in ıran, world applied sciences journal, 22(2), 233-238.
Eren, G., & Ece, Ş. (2022). İş stresinin işe yabancılaşma üzerindeki etkisi: örgütsel destek algısının rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(2), 1502-1514.
Himmetoğlu. B., Kırel. C. (1994). Stres yönetimi.Eskisehir: Eskisehir Universitesi Yayınları.
Hirschfeld, R. R., & Feild, H. S. (2000). Work centrality and work alienation: Distinct aspects of a general commitment to work. Journal of Organizational Behavior, 21(7), 789-800.
House, R.J., Rizzo, J.R. (1972. Role conflict and ambiguity as critical variables in model of organizational behavior. Organizational Behaviorand Human Performance (7,) 467-505.
Jiang, H., Chen, Y., Sun, P., and Li, C. (2019). Authoritarian leadership and employees’ unsafe behaviors: the mediating roles of organizational cynicism and work alienation. Current Psychology, 38(6), 1668-1678.
Khuong, M., and Yen, V.T. (2016). Investigate the effects of job stress on employee job performance - a case study at dong xuyen ındustrial zone, vietnam, ınternational journal trade. Economics and Finance, 7(2), 31-37
Koçoğlu, M. (2014). Cynicism as a Mediator of relations between job stress and work alienation: a study from a developing country-Turkey. Global Business and Management Research: An International Journal, 6(1), 24-36.
Kumar, S., and Jain, A. K. (2012). Essence and consequences of stress in the work place. Journal of Organisation and Human Behaviour, 1(3), 1-11.
Li, S., and Chen, Y. (2018). The relationship between psychological contract breach and employees’ counterproductive work behaviors: the mediating effect of organizational cynicism and work alienation, Frontiers in Psychology, 9, 1-13.
Özbek, M. F. (2011). Örgüt içerisindeki güven ve işe yabancılaşma ilişkisinde örgüte uyum sağlamanın aracı rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 231-248.
Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Saygılı, M., ve Sonğur, C. (2019). The ımpact of work alienation on organizational health: a field study in health sector. International Journal of Healthcare Management, 12(1), 18-24.
Selye, H. (1976). Stress without distress (pp. 137-146). Springer US.
Shahid, M. N., Latif, K., Sohail, N., and Ashraf, M. A. (2011). Work Stress and Employee Performance in Banking Sector Evidence from District Faisalabad, Pakistan, Asian Journal of Business and Management Sciences, 1(7), 38-47.
Şantaş, G., Işık, O., ve Demir, A. (2017). The effect of loneliness at work; work stress on work alienation and work alienation on employees’ performance in turkish health care ınstitution. South Asian Journal of Management Sciences, 10(2), 30-38.
Tonbul, İ., ve Aykanat, Z. (2019). Örgütsel stresin çalışan performansına etkisi: yerel yönetimlerde bir uygulama.Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21(37), 1-20.
Yadav, G. K., and Nagle, Y. K. (2012). Work alienation and occupational stress. Social Science International, 28(2), 333-344.
Yılmaz, H. ve Yılmaz Cantürk, G. (2020). Bireysel ve örgütsel stres yönetimi. Bursa: Ekin
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 SOSYAL GELİŞİM DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
