Olası İstanbul Depremi Öncesinde Cerrahi Hemşirelerinin Afete Hazır Olma Durumları Ve Bilgi Düzeylerinin Ölçülmesi
Anahtar Kelimeler:
Deprem, Afet, HemşirelikÖzet
Bu araştırma, olası İstanbul depremi öncesinde cerrahi servisi ve ameliyathanelerde çalışan hemşirelerin bilgi düzeylerinin ve hazır olma durumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Deprem ülkemizin en büyük doğal afetlerinden biridir. Hemşireler sağlık ekibinin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır. Bu yüzden depremlerde önemli görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu araştırma İstanbul İlinde bulunan bir eğitim araştırma hastanesinin cerrahi servis ve ameliyathanelerinde çalışan 201 hemşire ile yapılmıştır. Tamamlayıcı bir çalışmadır. Veri toplama aracı olarak Çalışan Bilgi Formu ve Hemşirelerde Afete Hazırlık Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, çalışmaya katılan hemşirelerin %58,2’si daha önce deprem deneyimi yaşadığı, %53,7 oranında depreme karşı kendilerini kısmen hazır hissederken, %80,1 oranında İstanbul İlinin depreme hiç hazır olmadığını düşündüklerini ifade etmişlerdir. Hemşirelerin İstanbul İlinin depreme karşı hazırlık olma durumu algısı ile Afet Öncesi Hazırlık Evresi arasında anlamlı farklılık saptanırken; HAHAÖ ve alt boyutlar Müdahale evresi, Afet sonrası Evresi arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Bu bulgular ile İstanbul İlinin depreme hazır olmadığı görülmüştür. Bu yönde alınacak önlemler düzenli olarak yapılacak afet eğitim programları düzenlenmesi ve hemşirelerin katılımını teşvik etmek olası bir İstanbul depremi öncesi bilinci arttıracaktır.
Referanslar
Al Khalaileh, M. A., Bond, E., Alasad, J. A. (2012). Jordanian Nurses’ Perceptions Of Their Preparedness For Disaster Management. International Emergency Nursing, 20(1), 14–23. DOI: 10.1016/j.ienj.2011.01.001
Aslantaş, O. (2019). Balıkesir 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonlarında Çalışan Personelin Afete Hazır Olma Durumu ve Hazırlık Algısı. Yayınlanmış tez; Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Afet Eğitimi ve Yönetimi Anabilim Dalı.
Avcı, S., Kaplan, B., Ortabağ, T., Arslan, S. (2022). Üniversite Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Afet Konusundaki Bilgi ve Bilinç Düzeyleri. Afet ve Risk Dergisi, 5(1), 94-108. DOI: 10.35341/afet.1034678.
Bektaş Akpınar, N., & Ceran, M. (2020). Afetlerle İlgili Güncel Yaklaşımlar Ve Afet Hemşiresinin Rol Ve Sorumlulukları. Paramedik Ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(1), 28-40.
Durgut, U. (2019). Afet Hemşireliği Yönetiminde Yetkinlikler Ölçeği: Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Yayınlanmış Tez: T.C. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Tez No:2019/68, 101.
Edemen, M., Okkay, M., Tugrul, R., Kurt, M. Ş., Bircan, O., Yoldaş, H., Aslan, A. (2023). Deprem Nedir? Nasıl Oluşur? Türkiye’de Oluşmuş Depremler ve Etkileri Nelerdir? Depremlere Karşı Alınabilecek Tedbirler Hususunda Öneriler. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(93), 719-734.
EM-DAT. (2023). EM-DAT: The International Disaster Database. http://www.emdat.be/Database/Trends/trends.html
Fung, O., Yuen Loke, A., Lai, C. (2008). LOKE A.Y. & LAI C.K.Y. (2008) Disaster
Gülcemal, N. (2024). Cerrahi Birimlerde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Olma Durumları ve Müdahale Özyeterliliklerinin İncelenmesi; Çok Merkezli Kesitsel Çalışma. Yayınlanmış Tez: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. 73.
Gümüş, D., Yılmaz, Z., Tuncer, M., Aydın, E. (2024). Afet Yönetiminde Hemşirelerin Rolü. Afet ve Risk Dergisi 7(2), (354-367). DOI: 10.35341/afet.1329817
Karakış, S. (2019). Kamu Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Oluşluk Durumları ve Psikolojik Sağlamlıkları. Yayınlanmış Tez: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, 131.
Martono, M., Satino, S., Nursalam, N., Efendi, F., Bushy, A. (2019). Indonesian nurses’ perception of disaster management preparedness. Chinese Journal of Traumatology, 22,41-46.
Nursing Students’ Perceptions About Disaster Preparedness And Response İn Istanbul,Turkey, And Miyaziki, Japan: A Cross-Sectional Study. Japan Journal of Nursing science, 12, 145-153. Doi:10.1111/jjns12058
Öğünç, N. (2005). 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi Sonrası İstanbul İlinde Bulunan Kamu Hastaneleri Acil Ünitelerindeki Gelişmelerin İrdelenmesi. Yayınlanmış Tez: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Acil Hemşireliği Yüksek Lisans Programı. 96.
Özcan F. (2013). Hemşirelerin Afete Hazır Olma Durumu ve Hazırlık Algısı. Yayınlanmış Tez: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı. 91
Öztekin, S.D., Larson, E.E., Yüksel, S., Altun Uğraş, G. (2015). Undergraduate
Preparedness Among Hong Kong Nurses. Journal of Advanced Nursing, 62(6), 698–703. doi: 10.1111/j.1365-2648.2008.04655.x
Serin, Ş.C. ve Demir, M. (2024). “Doğal Afetlerin Mali Etkileri ve Yönetimi: Teori ve Uygulamalar Üzerine Bir İnceleme”. Demir M., Çelik A. ve Serin Ş. C. (Ed). Doğal Afetlerle Mücadelede Kamu Politikaları Sosyal, Ekonomik ve Mali Etkileri içinde s: 1-32. Ankara: Gazi Kitabevi.
Taş, E. (2022). Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servis Personellerinin Afete Hazırlık Algı Düzeyi. Yayınlanmış Tez: Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Afet Yönetimi Anabilim Dalı Afet Yönetimi Tezli Yüksek Lisans Programı. 72.
Taşkıran, G. (2015). Bir Kamu Üniversitesi Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Oluşluluk Durumları. Yayınlanmış Tez: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı Hemşirelikte Yönetim Programı. 133.
Taşkıran, G., Baykal, Ü. (2017). Afetler ve Türkiye’de Hemşirelerin Afetlere Hazır Olma Durumları: Literatür İnceleme. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 4(2), 79- 88. doi:10.5222/SHYD.2017.079
Tercan, B. (2015). Hemşirelerin Afetlere Karşı Hazır Olma Durumları ve Hazırlık Algıları. Yayınlanmış tez; Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afet Yönetimi Anabilim Dalı
Yıldırım, B., Uran Özgürsoy, B.N. (2023). Büyük Felaket: Afet Hemşireliği ve Afet Farkındalığı. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8(2), 749-754.
Zeren, H. (2019). Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Oluşluluk Durumları. Yayınlanmış Tez: Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Afet Yönetimi Anabilim Dalı Afet Yönetimi Tezli Yüksek Lisans Programı. 88.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 SOSYAL GELİŞİM DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
